Chủ trương của Đảng và Chính phủ là phát triển dược liệu, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chủ trì hội nghị toàn quốc về dược liệu đó là một niềm vui lớn Từ xưa chưa có thuốc từ tổng hợp hóa học, thần y Tuệ Tĩnh và Hải Thượng Lãn Ông đã có nhiều bài thuốc chữa bệnh cho nhân dân và các vua chúa thời phong kiến. Lịch sử kể lại rằng, thiền sư Tuệ Tĩnh đã bị bắt sang Trung Quốc để phục vụ cho triều đình nhà Minh chữa bệnh cho vua quan. Cây thuốc đóng một vai trò quan trọng trong việc phục vụ sức khỏe nhân dân và sự phát triển kinh tế đất nước, vì vậy cần có những chính sách về đất, nguồn giống, nguồn vốn, chính sách thuế, đầu tư nghiên cứu khoa học, bảo vệ bản quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ của các công trình nghiên cứu từ dược liệu và cây dược liệu là loài mới chỉ có ở Việt Nam là những nhân tố để quyết định sự thành công trong cuộc cách mạng xanh phát triển dược liệu ở Việt Nam
a) Chính sách đất đai.
- Quy hoạch thành những khu đất lớn để trồng dược liệu thích hợp với từng vùng đất để phát triển với diện tích lớn hàng trăm, hàng ngàn hecta mới đủ nguyên liệu sản xuất thuốc phục vụ sức khỏe nhân dân và xuất khẩu.
- Cần có quỹ đất để trồng dược liệu và ưu tiên khu vực để phát triển dược liệu, bởi vì cây làm thuốc khác hẳn với các cây rau ăn, cũng như các cây công nghiệp khác là cần tạo ra hoạt chất sinh học chữa bệnh cho con người.
- Cần có chính sách về đất rõ ràng, kiên quyết, đất được cấp để trồng và nghiên cứu dược liệu không được chuyển đổi mục đích sử dụng. Nếu chuyển đổi mục đích sử dụng sẽ bị thu hồi.
- Khoanh vùng những vùng đất thích hợp cho từng loại cây dược liệu để phát triển thành những vùng dược liệu rộng lớn.
- Phải có chính sách về đất đai đủ mạnh để kích hoạt phong trào trồng dược liệu trong cả nước.
b) Nguồn giống
- Ưu tiên chọn những giống dược liệu là giống bản địa, có tác dụng sinh học độc đáo và đặc trưng là giống cây trồng mới của Việt Nam. Đối với những giống cây dược liệu được di thực từ lâu đời đã được nhân dân trồng và sử dụng làm thuốc và thực phẩm chức năng sẽ phát triển theo nhu cầu thị trường bởi vì các nước khác cũng có giống đó nên khả năng cạnh tranh kém. Ví dụ như cây Thanh hao hoa vàng của bà Đồ U U đã đạt giải thưởng Nobel y học năm 2015 về hoạt chất Artemisinin chiết từ cây Thanh hao hoa vàng để chữa bệnh sốt rét. Cây thuốc này là cây cũng có ở Trung Quốc, với công nghệ chiết xuất của họ, giá bán trên thị trường chỉ bằng 2/3 giá bán Artemisinin trên thị trường Việt Nam. Vì vậy, nếu chỉ để sản xuất chữa bệnh sốt rét trong nước thì chỉ nên trồng đủ nhu cầu, tránh tình trạng dư thừa dược liệu, nông dân sẽ bị thất thu.
- Chọn giống đúng mới phát triển được dược liệu tốt, chất lượng cao.
- Khi phát triển dược liệu, cần xếp loại từng nhóm dược liệu cho từng loại bệnh Ví dụ:
+ Cây chữa bệnh ung bướu: Dừa cạn, Thông đỏ, Trinh nữ hoàng cung,…
+ Cây chữa bệnh tiêu hóa: Atiso,…
+ Cây chữa bệnh sốt rét: Thanh hao hoa vàng,…
+ Cây bổ dưỡng: Sâm Ngọc Linh,…
- Quy hoạch cho từng loại dược liệu ở những vùng khác nhau, phù hợp với từng cây dược liệu để có đủ nguyên liệu làm thuốc và xuất khẩu.
c) Nguồn vốn.
- Cần có chính sách cho vay vốn để phát triển dược liệu, không cần phải thế chấp tài sản như nhà ở
- Những nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp nhà nước, cấp Bộ cần phải có vốn đối ứng mà các công ty phải thực hiện, các ngân hàng cần hỗ trợ cho vay với lãi suất ưu đãi.
d) Đầu tư cho nghiên cứu khoa học.
- Tập trung nghiên cứu những hoạt chất chính, mỗi một loại cây cần xác định dấu vân tay để nhận biết trong quá trình thu mua nguyên liệu, sản xuất và kiểm tra bảo vệ quyền tác giả.
- Đối với dược liệu, nghiên cứu khoa học phải định ra mùa thu hái để đảm bảo hoạt chất sinh học làm thuốc.
- Đầu tư cho nghiên cứu khoa học để tạo ra sản phẩm thuốc mới do những sản phẩm thuốc được tạo ra từ công trình nghiên cứu khoa học có đầy đủ cơ sở khoa học để chứng minh cho tác dụng sinh học của viên thuốc khi xuất khẩu.
- Có chính sách ưu tiên cho các sản phẩm tạo ra từ dược liệu được ưu tiên khi đấu thầu vào các bệnh viện. Trồng và phát triển dược liệu phải kết hợp với nghiên cứu nhu cầu của thị trường, không làm theo cảm tính, vì sẽ gây mất cân đối, thừa ế dược liệu, ảnh hưởng đến người nông dân.
- Xây dựng cho thương hiệu sản phẩm từ dược liệu Việt Nam
- Bộ Khoa Học và Công Nghệ, Bộ Y Tế cần đầu tư mạnh vào những công trình nghiên cứu về dược liệu để tạo ra sản phẩm thuốc mới từ dược liệu Việt Nam
- Nhà nước tạo điều kiện cho việc xuất khẩu các loại thuốc từ dược liệu để cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
e) Truyền thông quảng bá sản phẩm
Các phương tiện truyền thông của nhà nước cần có những chương trình dành riêng cho dược liệu như truyền hình, báo chí …để phát triển những sản phẩm thuốc, thực phẩm chức năng từ dược liệu có tác dụng điều trị, hỗ trợ điều trị bệnh tốt, để nhân dân được sử dụng những sản phẩm tốt, có chất lượng cao.
f) Bảo vệ quyền tác giả giống cây trồng dược liệu
- Giống cây trồng dược liệu mới cần được bảo hộ nghiêm ngặt ở các cửa khẩu để không bị mất nguồn giống.
- Quyền tác giả giống cây trồng được tôn trọng và bảo vệ
- Các cơ quan quản lý thuốc, thực phẩm chức năng của Bộ Y Tế cần phải tăng cường quản lý chặt chẽ để bảo vệ uy tín và thương hiệu của sản phẩm đã được thị trường tín nhiệm, tránh hàng giả, hàng nhái.
III. Kết luận
Chủ trương của Đảng và Chính phủ là phát triển dược liệu, Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm chủ trì hội nghị toàn quốc về dược liệu đó là một niềm vui lớn cho ngành dược liệu Việt Nam, vì từ đây sẽ có những chính sách đủ mạnh để giúp ngành dược liệu Việt Nam phát triển, nhân dân có thuốc, Việt Nam tự lực được thuốc và có nhiều sản phẩm thuốc mới xuất khẩu, giúp các doanh nghiệp trong lĩnh vực dược liệu phát triển, phục vụ sức khỏe nhân dân, đóng góp vào sự phát triển của đất nước, góp phần làm cho môi trường xanh sạch, đó là vấn đề lớn mà thế giới đang quan tâm.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến thăm gian hàng của Doanh nghiệp tại Hội nghị toàn quốc về phát triển dược liệu Việt Nam - Lào Cai, ngày 12/04/2017 (Ảnh: TTXVN)